Kapu

TuhingaMoana Pango

I taku mohiotanga kei te haere matou ki te maunga, i tino harikoa ahau, ka tere te patupatu o toku ngakau. Kare au e tatari ki te wehe atu, ka rongo i te hau makariri o te maunga ka ngaro ahau i te ataahua o te taiao.

I te ata ka mawehe atu ahau, ka peke atu ahau i te moenga ka timata wawe ahau ki te takatu, ka mau taku pukoro ki tonu i nga kakahu me nga taonga. I to ’u taeraa ’tu i te vahi tairururaa, ua ite au e te anaanatae ra te taata atoa mai ia ’u, e ua mana‘o vau e tei roto vau i te moana oaoa.

I eke katoa matou ki runga i te pahi ka haere ki runga i ta matou haerenga. I a matou e peia atu ana i te taone nui, ka ata noho ahau ki te noho humarie, ka mahea taku hinengaro i nga awangawanga o ia ra. He mea whakamiharo te whenua a tawhio noa: nga ngahere ngahere, nga tihi hukarere, nga awa marama. I mahara matou ko te taiao tonu e tono mai ana i a matou ki te ao hou e ki ana i te marearea me te ataahua.

I muri i etahi haora i runga i te pahi, ka tae rawa matou ki te whare noho maunga ka noho matou. I rongo ahau ki te kapi o te hau hou i oku ngutu, ka paheke toku ngakau, me te hunga e tata ana ki ahau. I taua ra, ka piki au ki runga, ka miharo ahau ki nga tihi ngahere, ka rongo ahau i te rangimarie me te ata noho i roto i ahau.

I noho matou i etahi ra whakamiharo i runga i nga maunga, te tirotiro i te taiao me te kite i nga mea hou mo matou me o matou hoa haere. I tahuna e matou he ahi i tetahi po, ka kai i nga sarmals i mahia e nga kaihautu, ka hikoi i roto i te ngahere, ka whakatangi i te kita, ka kanikani i raro i te rangi wheturangi. Kare rawa matou i wareware mo tetahi wa i te waimarie kua tae mai matou ki waenganui o tenei hanganga whakamiharo o te taiao.

I roto i enei ra torutoru i runga i nga maunga, i mahara ahau kua puhoi te waa ka whai waahi ahau ki te hono atu ki te taiao me ahau ano. Kua ako ahau ko nga mea ngawari me nga mea parakore ka kawe mai i te harikoa nui me te hiahia kia iti te wa i roto i te taiao ki te hono ano ki a tatou ano.

I a au e tuhura ana i nga maunga, i whai waahi ahau ki te whakamihi i te ataahua o te taiao me te kite atu i te whakaraeraetanga. I tino hiahia ahau ki te tiaki me te tiaki i tenei ao whakamiharo mo nga whakatipuranga kei te heke mai, me te mohio ki te nui o te mahi i nga mea katoa hei whakaiti i nga paanga kino e pa ana ki te taiao.

Ko ta matou haerenga maunga he waahi ki te hono me te tata atu ki o matou hoa haere. I noho tahi matou, i ako mai tetahi ki tetahi, i hanga hononga kaha. Na tenei wheako i awhina i a maua ki te mohio tetahi ki tetahi, ki te whakaute me te tautoko tetahi ki tetahi, a ka noho enei mea ki a maua i muri roa i to maua wehenga atu i nga maunga.

I te ra whakamutunga, ka heke iho ahau i nga maunga me te tino pai me te harikoa i roto i toku ngakau. Ko ta matou haerenga ki te maunga he wheako ahurei me te whai waahi ki te hono ano ki a matou me te ao huri noa i a matou. I tenei wa, ka mohio ahau ka noho tonu enei wa ki ahau, ano he kokonga o te rangi i roto i toku wairua.

Tohutoro me te taitara "Moana Pango"

Whakataki:
Ko te hīkoi he wheako ahurei, maumahara hoki mo te tangata, he whai waahi ki te tuhura me te kite i te ao huri noa i a tatou, me te hono atu ki te taiao me a tatou ano. I roto i tenei purongo, ka whakaatu ahau i te hiranga o nga haerenga maunga, me nga painga ka puta mai.

Wāhanga matua:

Te hono ki te taiao
Ko nga haerenga maunga ka taea e tatou te hono atu ki te taiao me te kite i te ataahua o te ao huri noa i a tatou. Ko nga whenua whakamiharo, te hau hou me te ata noho o te maunga he pama mo o tatou wairua, e tuku ana i te oasis o te rangimarie me te whakangā i roto i te ao pukumahi me te taumaha. Ka taea e tenei te awhina i a tatou ki te whakataurite me te utu i a tatou ki te kaha pai.

Te whakawhanaketanga o nga pukenga tinana me te hinengaro
He huarahi pai te hikoi ki te whakawhanake i nga pukenga tinana me te hinengaro. I tua atu i te awhina i a tatou ki te neke haere me te whakaharatau i o tatou pukenga oranga i roto i te taiao, ka taea ano e enei haerenga te wero i a tatou, te awhina i a tatou ki te turaki i o tatou rohe me te whakapakari i to tatou maia me te manawanui.

Te maarama me te maioha ki te taiao
Ka taea e te hikoi te awhina i a tatou ki te mohio me te maioha ki te taiao me te hiranga o te tiaki. Ma te tuhura i te taiao, ka kite tatou i nga paanga kino e pa ana ki te taiao me te ako me pehea te tiaki me te tiaki i enei rawa taiao mo nga whakatipuranga kei te heke mai.

Panui  Hōngongoi - Tuhinga, Ripoata, Tito

Te ako me te whanaketanga whaiaro
Ko nga haerenga maunga ka whai waahi motuhake tatou ki te ako i nga mea hou mo te ao huri noa i a tatou, mo tatou ano. I enei haerenga, ka taea e tatou te ako me pehea te whakatikatika i a tatou ano ki te taiao, me pehea te hanga whakaruruhau me te pure wai, ka whai hua enei pukenga katoa ki te ao o ia ra. I tua atu i tenei, ka taea hoki e tatou te ako mo tatou ano, te kimi i nga ahuatanga me nga kaha kaore i mohiotia e tatou.

Te whakawhanake i te aroha me te wairua roopu

Ka taea hoki e nga haerenga maunga te whai waahi ki te whakawhanake i to tatou aroha me te wairua o te roopu. I enei haerenga, ka akiakihia tatou ki te awhina tetahi ki tetahi, ki te tautoko tetahi ki tetahi kia angitu ai te eke ki te waahi. Ka taea e enei wheako te whakakorikori ki te whakawhanake i te ngakau aroha me te wairua o te roopu, nga huanga e tika ana mo ia ra me te ao ngaio.

Te hiranga o te okioki
Ko nga haerenga maunga he waahi ahurei ki a tatou ki te momotu mai i te hangarau me te aro ki tenei wa. Ka taea e enei haerenga te awhina i a tatou ki te whakangawari me te whakakore i nga taumahatanga me nga taumahatanga o te ao o ia ra. Ka taea hoki e ratou te awhina i a tatou ki te whakahou me te hoki mai ki o tatou oranga o ia ra me te tirohanga marama ake me te pai ake.

Whakamutunga:
Hei whakamutunga, he waahi ahurei nga haerenga maunga ki te hono atu ki te taiao me a tatou ano, me te whakawhanake i nga pukenga tinana me te hinengaro. Ka taea e enei haerenga te awhina i a tatou ki te whakakii i a tatou ano ki te kaha pai, te whakawhanake i to tatou maia me te manawanui me te mohio ki te hiranga o te tiaki i te taiao. I roto i to tatou ao pukumahi me te taumaha, ko nga haerenga maunga ka waiho hei oasis mo te rangimarie me te whakangawari, ka whai waahi ki te whakakii i a tatou pākahiko me te kite i te ataahua o te ao huri noa i a tatou.

Te titonga whakaahuaMoana Pango

 
I te atatu, tata tonu te ahua o te ra ki te rangi, he hauhautanga. Ko te wa i tatari ai ahau, kua tae ki te wa ki te haere ki runga i nga maunga. I hikaka ahau ki te rongo i te hau makariri o te maunga, ki te whakamihi i te ataahua o te taiao me te ngaro ki te ao o te marearea.

Ma taku peke tuara i runga i taku tuara me te hiahia nui ki te ora, ka eke ahau ki te huarahi me taku roopu hoa. I te tuatahi, he ngawari te huarahi me te ahua karekau he mea e arai i to maatau huarahi. Aita i maoro, ua haamata matou i te ite i te rohirohi e te tutavaraa i te rahi atu â. Ma te maroiroi, ka haere tonu matou, ka whakatau kia tae atu ki to matou haerenga, ki te whare o runga maunga.

I a matou e tata atu ana ki te whare noho, ka piki ake te huarahi me te uaua. Heoi, i whakatenatena maua tetahi ki tetahi, ka taea e maua te eke ki ta maua haerenga. He iti te ruma engari he awhiawhi, he whakamīharo nga tirohanga huri noa. I noho matou i nga po i raro i te rangi wheturangi, e whakarongo ana ki te tangi o te taiao me te whakamihi i te ataahua o nga maunga.

I nga ra i muri mai, ka torotoro au i te taiao, ka kitea nga wairere me nga ana huna, me te noho tahi me oku hoa. He pai ki a matou te hīkoi roa i roto i te ngahere, te kauhoe i roto i nga awa marama marama me nga mura ahi i nga po makariri. I ako matou me pehea te ora i te taiao me te whakahaere me te iti rawa o nga rauemi.

Ka haere te wa, ka timata matou ki te hono atu ki te taiao me a matou ano. I kitea e matou nga pukenga hou me nga hiahia me te whakawhanake i nga hoa hou me nga hononga ki te hunga e tata ana ki a matou. I roto i tenei haerenga, he maha nga akoranga whakahirahira i akohia e au me nga kare-a-roto kare ano i pa ki a au.

I te mutunga, ko ta matou haerenga maunga he wheako e kore e warewaretia i noho ki a matou i muri roa i to matou wehenga atu i nga maunga. I kitea e ahau te ataahua me te ata noho o te taiao me te kaha o nga kare-a-roto penei i te koa, te awangawanga me te whakamihi. Na tenei haerenga i whakarereke i a maatau ake ake ka taapirihia he waahanga hou ki o maatau oranga.

Waiho he korero.