ʻatikala pili ana Ma ke ʻano o ke kanaka - He aha ke kanaka?

KanakaʻO ka mea nona nā mana a me nā hiʻohiʻona kūʻokoʻa i waena o nā mea ola ʻē aʻe, ʻo ia ke kumuhana o ka hoʻopaʻapaʻa kanaka a me ka noʻonoʻo. Mai ka wā kahiko mai, ua hoʻāʻo nā kānaka e wehewehe a hoʻomaopopo i ke ʻano o ke kanaka a me ka mea e hoʻokaʻawale ai iā ia mai nā mea ʻē aʻe o ka honua. Akā, ʻo ka mea nui, he aha ke kanaka a he aha ka mea i mea kūikawā?

ʻO kekahi o nā mea e wehewehe ai i ke ʻano o ke kanaka, ʻo ia ka naʻauao. Hiki i ke kanaka ke noʻonoʻo, aʻo, a me ka hana ʻana i nā ala e hiki ai iā ia ke hoʻololi i kona kaiapuni a hoʻomohala mau. ʻO ka naʻauao kanaka e hiki ai iā ia ke hoʻoholo a hana i nā hana e like me nā kūlana, a ʻo kēia hiki ke hoʻokaʻawale iā ia mai nā mea ola ʻē aʻe.

ʻO kekahi ʻano koʻikoʻi o ke ʻano kanaka, ʻo ia ka empathy. Hiki i ke kanaka ke hoʻomaopopo a ʻike i nā manaʻo a me nā manaʻo o ka poʻe a puni iā ​​​​ia, e ʻae iā ia e hana i nā pilina a hoʻomohala i nā pilina ikaika. Hāʻawi ka Empathy i kahi kanaka e hoʻokomo iā lākou iho i nā kāmaʻa o ka poʻe a puni lākou, ʻike i ko lākou mau pono a me nā hopohopo, a hāʻawi i ke kākoʻo.

Eia kekahi, ʻo ke kūʻokoʻa kekahi mea nui o ke kanaka. Aia i ke kanaka ke kūʻokoʻa e koho i kona hopena ponoʻī a hana e like me kona makemake a me kona lunamanaʻo. ʻO kēia kūʻokoʻa e hiki ai i ke kanaka ke hoʻoholo a hana i ka hana ma muli o kona mau manaʻo a me nā loina ponoʻī, e ʻae iā ia e hoʻomohala a hiki i kona hiki.

ʻO kekahi ʻano koʻikoʻi o ke ʻano o ke kanaka, ʻo ia ka hiki ke aloha a aloha ʻia. Hiki i nā kānaka ke hoʻomohala i nā pilina manaʻo ikaika me nā poʻe ʻē aʻe a hāʻawi i ke aloha a me ka mālama i ka poʻe a puni lākou. ʻO kēia hiki ke aloha a aloha ʻia e hiki ai i ke kanaka ke hana i nā paʻa ikaika a loaʻa ka hauʻoli.

He mea paʻakikī a hoihoi ke kanaka, hāʻawi ʻia me nā mana a me nā mana. Eia nō naʻe, ʻo ka mea e hoʻokalakupua maoli ai ʻo ia ʻaʻole wale i kona mau mana kino a i ʻole naʻauao, akā ʻo kona mau manaʻo a me nā ʻike pilikino. He kanaka manaʻo ke kanaka, me ka mana nui e aloha, e ʻike i ke aloha a me ke aloha i kekahi. Eia kekahi, loaʻa i kēlā me kēia kanaka kāna mau waiwai a me nā loina e alakaʻi iā ia i ke ola a hoʻokaʻawale iā ia.

He holoholona pilikanaka no hoi ke kanaka. Pono mākou i ka pilina me nā poʻe ʻē aʻe e manaʻo e hoʻokō a hoʻomohala pono. Ma ka launa pū ʻana me nā poʻe ʻē aʻe, aʻo mākou i nā mākau pilikanaka a hoʻomohala i nā pilina koʻikoʻi e hāʻawi i ke kākoʻo a me ka paipai ʻana i nā manawa pilikia. Eia kekahi, ma o nā pilina pili kaiaulu hiki iā mākou ke kōkua i ka ulu a me ka ulu ʻana o nā kaiāulu a mākou e noho nei.

ʻOiai ʻo ke kanaka he nui nā mana kūʻokoʻa a me nā hiki, akā naʻe, he kanaka palupalu a paʻakikī. Ua ʻike ʻia mākou i ka lehulehu o nā hoʻoweliweli a me nā pilikia i ka honua a puni mākou, a ʻokoʻa ko mākou hiki ke hana me lākou mai kēlā me kēia kanaka. He mea nui e makaala i keia mau pilikia a e imi i ka hooulu ana i na akamai i ka hana a me ka hooikaika i hiki ai ia kakou ke alo i na pilikia o ke ola ma ke ano maikai a maikai.

ʻO ka mea hope loa, he kanaka noʻonoʻo a noʻonoʻo. Loaʻa iā mākou ka mana e noʻonoʻo a hana i nā mea hou, e hana hou a hoʻololi i ka honua a puni mākou ma o kā mākou mau manaʻo a me nā hana. Ma o ka hana hou a me ka noʻonoʻo, ua hiki i ke kanaka ke kūkulu i nā kūlanakauhale, hana i nā ʻenehana holomua, a hoʻomohala i nā lāʻau lapaʻau a me nā lāʻau lapaʻau no nā maʻi i manaʻo ʻia he hiki ʻole ke ola i ka wā ma mua. No laila, ke hana mau nei ke kanaka i ka hoʻomohala ʻana a me ka evolution, e ʻimi mau ana e hoʻomaikaʻi i kona kūlana a lanakila i kona mau palena.

I ka hopena, ke kanaka he mea kū hoʻokahi a kūikawā, i wehewehe ʻia e nā mana e like me ka naʻauao, empathy, kūʻokoʻa a me ka hiki ke aloha a aloha ʻia. ʻO kēia mau hiʻohiʻona e hiki ai i ke kanaka ke hoʻomohala a hiki i kona hiki, hiki iā ia ke loaʻa ka hauʻoli a me ka ʻoluʻolu i ke ola.

Kuhikuhi me ka inoa "Ka wehewehe a me ke ano o ke kanaka"

Hoʻolauna

ʻO ke kanaka ka mea nāna e hoʻomalu i ka honua a ua kūkulu ʻo ia i kahi moʻomeheu kupaianaha, akā ke nīnau mau nei ʻo ia i kona ʻano. He aha ke ʻano o ke kanaka? He aha ka mea e wehewehe ai iā mākou a he aha ka mea e hoʻokaʻawale ai iā mākou mai nā mea ʻē aʻe? Ma kēia hōʻike e hoʻāʻo mākou e pane i kēia mau nīnau a wehewehe i ke kanaka mai ka ʻike ʻepekema, moʻomeheu a me ke akeakamai.

Wehewehe o ke kanaka

Mai ka ʻike ʻepekema, he ʻano primate ke kanaka no ka genus Homo. ʻIke ʻia ʻo ia e kona naʻauao kiʻekiʻe a me ka hiki ke hana i nā moʻomeheu a me nā moʻomeheu. Ma ka moʻomeheu, ʻo ke kanaka ka mea nāna i hoʻomohala i nā hoʻomana, nā ʻōlelo, nā ʻenehana a me nā ʻōnaehana pilikanaka. ʻO kēia mau hiʻohiʻona e hoʻolilo i ke kanaka i mea kūʻokoʻa a kūikawā, hiki ke hoʻololi i kēlā me kēia kaiapuni a hana i kahi mea hou.

Nā ʻano kanaka

Aia kekahi mau hiʻohiʻona e wehewehe i ke kanaka he ʻano ʻokoʻa. Aia kēia mau mea:

• ʻO ka naʻauao kiʻekiʻe: hiki i ke kanaka ke noʻonoʻo abstractly, hoʻoponopono i nā pilikia paʻakikī a hana i nā ʻenehana hou.
• Hoʻomaopopo iā ia iho: ʻike ke kanaka i kona ola ponoʻī a me kāna kuleana ma ka honua.
  Ka hiki ke kamaʻilio: hiki i ke kanaka ke kamaʻilio ma o ka ʻōlelo a hoʻoili i ka ʻike a me nā manaʻo mai kekahi hanauna ai kekahi.
• Ka hiki ke hana i nā moʻomeheu a me nā moʻomeheu: Hiki i ke kanaka ke hana i nā ʻōnaehana kaiapuni, nā hoʻomana, nā ʻenehana, a me nā ʻenehana e hiki ai iā ia ke hoʻololi a holomua i kēlā me kēia kaiapuni.
• Empathy: hiki i ke kanaka ke hoʻomaopopo a ʻike i nā manaʻo a me nā manaʻo o nā kānaka ʻē aʻe.

Kanaka pili i ke ʻano

He mea pilikanaka ke kanaka, aka, he mea maoli. Hoʻopili ʻia ʻo ia i ke ʻano ma o kāna mau ʻano biological a me physiological, a me kāna pilina me ke kaiapuni. He hopena koʻikoʻi ko ke kanaka i ke ʻano a hiki ke hoʻopilikia i ke kaulike kaiaola o ka honua. ʻO ia ke kumu he mea nui e aʻo e noho pū me ke ʻano a hōʻoia i ka hoʻohana ʻia ʻana o nā kumuwaiwai kūlohelohe me ke kūpaʻa a me ke kuleana.

Kanaka pili i ka nohona

He kanaka pili ke kanaka, pili i nā poʻe ʻē aʻe ma o ka pilina ʻohana, pili aloha, kaiāulu a me ka pilikanaka. Hāʻawi ka Society iā mākou i ke kākoʻo kūpono e hoʻomohala a ola i kahi ola hoʻokō, akā i ka manawa like hiki ke kaupalena i ko mākou kūʻokoʻa pilikino. He mea nui e aʻo mākou e ʻimi i kahi kaulike ma waena o ko mākou pono pilikino a me nā makemake a me kā mākou kuleana pilikanaka.

Kanaka pili iā ia iho

He kanaka paʻakikī, multidimensional e hoʻomohala i kona ʻano a me kona ʻano i loko o kona ola. He mea nui ka hoʻomaopopo ʻana iā ia iho a me ka hoʻomohala ʻana iā ia iho i ka hiki ʻana i ko mākou hiki piha a hoʻokō i kā mākou mau pahuhopu pilikino. He mea nui ka loaʻa ʻana o ka pilina maikaʻi me mākou iho a me ka mahalo a me ke aloha kekahi i kekahi e like me mākou.

Ke kanaka e pili ana i ke ao holoʻokoʻa

He wahi liʻiliʻi ke kanaka o ke ao ākea a pohihihi, a he mea nui ka hoʻomaopopo ʻana i kēia i ka hoʻomohala ʻana i ka ʻuhane a me ka hoʻopili ʻana i kahi mea ʻoi aku ma mua o mākou. ʻO nā nīnau e pili ana i ke ʻano o ke ola, ko mākou kumu a me ko mākou wahi e hele ai, ʻo ia ke kikowaena o ke akeakamai kanaka a hiki ke kōkua iā mākou e ʻike i ke ʻano a me ke alakaʻi i ke ola. He mea nui ka wehe ʻana i ko mākou naʻau a me ka ʻimi ʻana i nā mea pohihihi o ke ao holoʻokoʻa a mākou e noho nei.

Ka hopena

He mea paʻakikī a kū hoʻokahi ke kanaka, me nā mana a me nā hiʻohiʻona e hoʻokaʻawale iā ia mai nā mea ʻē aʻe o ka honua. ʻO kona naʻauao kiʻekiʻe a me kona hiki ke hana i nā moʻomeheu a me nā moʻomeheu i alakaʻi ʻia i ka ulu ʻana o ke kanaka a me kahi loli nui i ka honua a mākou e noho nei. He mea nui e hoʻomaopopo i ke ʻano o ke kanaka a mahalo i ka waiwai kūʻokoʻa a mākou e lawe mai ai i ka honua.

haku wehewehe pili ana he aha ke kanaka

Kanaka - ka mea paʻakikī e ʻimi nei i ke ʻano o ke ola
Ua hoihoi mau ke kanaka i kona ola ponoi a me kona wahi ma ka honua. He aha ke kanaka? ʻO ia ka nīnau e hoʻāʻo ai ka ʻepekema, ka ʻepekema a me nā ʻano ʻepekema ʻē aʻe e pane. Akā, ʻo ka mea nui loa, hoʻāʻo ke kanaka e pane i kēia nīnau ma o kāna mau ʻike ola ponoʻī a me ka ʻimi ʻana i ke ʻano.

He mea paʻakikī ke kanaka a piha i nā kūʻē. Ma kekahi ʻaoʻao, ʻo mākou nā mea i hana ʻia o ke ao holoʻokoʻa, nā kānaka palupalu a hilinaʻi i nā kūlana a puni, a ma kekahi ʻaoʻao, he mau mea hiki ke hana a hoʻomalu i ka honua a mākou e noho nei. Ua liʻiliʻi mākou i mua o ke ao holoʻokoʻa akā ua hāʻawi ʻia mākou me ka ikaika o loko. ʻO kēia kū'ē'ē e wehewehe iā mākou a hoʻoikaika iā mākou eʻimi mau i nā pane i ka nīnau o ke kanaka.

I loko o ka mōʻaukala kanaka, ua nui nā manaʻo e hoʻāʻo e hāʻawi i kahi wehewehe o ke kanaka. Manaʻo ʻo Aristotle he holoholona noʻonoʻo ke kanaka, a ua ʻōlelo ʻo Descartes he mea noʻonoʻo ke kanaka a ʻike i kona ola ponoʻī. Akā, ʻoi aku ma mua o nā mea āpau, ʻo ke kanaka ke ʻimi nei i ke ʻano o kona ola ʻana.

ʻO ka ʻimi ʻana i ke ʻano o ke ola kekahi o nā mea nui o ke ola kanaka. Ke ʻimi mau nei nā kānaka e ʻike i ke ʻano o ko lākou ola a ʻike i ko lākou wahi ma ka honua. I nā manawa he nui, ʻo kēia ʻimi ke kumu e hoʻolaʻa ai nā kānaka i ko lākou ola i kahi pahuhopu a ʻoihana paha.

He mea paʻakikī a ulu mau ke kanaka. Loaʻa i kēlā me kēia kanaka ko lākou mau ʻike ponoʻī a me nā hakakā o loko, akā ʻo kekahi o nā luʻi koʻikoʻi i ke ola ʻo ka ʻike ʻana i kona manaʻo. ʻO ka hopena, ʻo ka pane i ka nīnau he aha ke kanaka e pili ana i kēlā me kēia kanaka a me ka mea i manaʻo ʻia e kēlā me kēia mea nui a waiwai i kona ola.