Awọn agolo

Ese lori eto eda eniyan

Awọn ẹtọ eniyan jẹ ọkan ninu awọn ọran pataki julọ ti a ni lati ronu nipa igbesi aye wa. Ni gbogbo itan-akọọlẹ, awọn eniyan ti ja lati ni aabo awọn ẹtọ ati ominira wọn, ati loni, eyi jẹ koko-ọrọ lọwọlọwọ pupọ ati pataki ni gbogbo agbaye. Awọn ẹtọ eniyan jẹ awọn ẹtọ ipilẹ, eyiti ofin mọ ati eyiti gbogbo eniyan gbọdọ bọwọ fun.

Ọkan ninu awọn ẹtọ eniyan pataki julọ ni ẹtọ si aye. Eyi jẹ ẹtọ ipilẹ ti olukuluku lati ni aabo lati ipalara ti ara tabi iwa, lati ṣe itọju pẹlu ọlá ati lati sọ ero rẹ larọwọto. Ẹtọ yii jẹ iṣeduro nipasẹ ọpọlọpọ awọn adehun agbaye ati pe a gba ọkan ninu awọn ẹtọ eniyan pataki julọ.

Ẹtọ ipilẹ miiran ni ẹtọ si ominira ati dọgbadọgba. Ó ń tọ́ka sí ẹ̀tọ́ láti ní òmìnira àti pé kí a má ṣe ṣe é lòdì sí lórí ẹ̀yà, ẹ̀yà, ẹ̀sìn, akọ tàbí abo tàbí ìdí mìíràn. Ẹtọ si ominira ati dọgbadọgba gbọdọ ni aabo nipasẹ awọn ofin ati awọn ile-iṣẹ ti ilu, ṣugbọn tun nipasẹ awujọ lapapọ.

Bakannaa, Eto eda eniyan tun ni ẹtọ si eto ẹkọ ati idagbasoke ara ẹni. O jẹ ẹtọ ipilẹ ti gbogbo eniyan lati ni aye si eto-ẹkọ didara ati lati ṣe idagbasoke awọn ọgbọn ti ara ẹni ati awọn talenti wọn. Ẹkọ jẹ pataki lati dagbasoke bi ẹni kọọkan ati lati ni ọjọ iwaju to dara julọ.

Apa pataki akọkọ ti awọn ẹtọ eniyan ni pe wọn jẹ gbogbo agbaye. Eyi tumọ si pe awọn ẹtọ wọnyi wulo fun gbogbo eniyan, laibikita ẹya, ibalopo, ẹsin, orilẹ-ede tabi eyikeyi awọn ibeere miiran. E̩nì kò̩ò̩kan ló ní è̩tó̩ sí ìgbé ayé oló̩yì, òmìnira àti ibowo fún iyì ènìyàn rè̩. Òtítọ́ náà pé ẹ̀tọ́ ọmọnìyàn jákèjádò ayé ni a mọ̀ kárí ayé nípasẹ̀ Ìkéde Àgbáyé fún Ẹ̀tọ́ Ọmọnìyàn tí Ìparapọ̀ Àwọn Orílẹ̀-Èdè gba lọ́dún 1948.

Apa pataki miiran ti awọn ẹtọ eniyan ni pe wọn ko le pin ati igbẹkẹle ara wọn. Eyi tumọ si pe gbogbo awọn ẹtọ eniyan ṣe pataki bakanna ati pe eniyan ko le sọrọ nipa ẹtọ kan laisi akiyesi awọn ẹtọ miiran. Fun apẹẹrẹ, ẹtọ si eto-ẹkọ jẹ pataki bi ẹtọ si ilera tabi ẹtọ lati ṣiṣẹ. Ni akoko kanna, ilodi si ẹtọ kan le ni ipa lori awọn ẹtọ miiran. Fun apẹẹrẹ, aini ẹtọ si ominira le ni ipa lori ẹtọ si aye tabi ẹtọ si idajọ ododo.

Nikẹhin, abala pataki miiran ti awọn ẹtọ eniyan ni pe wọn ko ṣee ṣe. Eyi tumọ si pe wọn ko le gba tabi yọ kuro lọdọ awọn eniyan labẹ eyikeyi ayidayida. Awọn ẹtọ eniyan jẹ ẹri nipasẹ ofin ati pe awọn alaṣẹ gbọdọ bọwọ fun, laibikita ipo tabi ifosiwewe miiran. Nigbati awọn ẹtọ eniyan ba ti tapa, o ṣe pataki pe ki awọn ti o ni idajọ wa ni jiyin ati rii daju pe iru awọn ilokulo bẹẹ ko tun ṣẹlẹ lẹẹkansi ni ọjọ iwaju.

Ni ipari, awọn ẹtọ eniyan ṣe pataki pupọ fun awujọ ominira ati tiwantiwa. Gbogbo wọn gbọdọ ni aabo ati bọwọ fun wọn, ati pe irufin wọn gbọdọ jẹ ijiya. Nikẹhin, a gbọdọ ranti pe gbogbo wa jẹ eniyan ati pe a gbọdọ tọju ara wa pẹlu ọwọ ati oye, laibikita aṣa wa tabi awọn iyatọ miiran.

Nipa eniyan ati awọn ẹtọ rẹ

Awọn ẹtọ eniyan ni a gba awọn ẹtọ pataki ti olukuluku, laibikita ẹya, ẹsin, ibalopo, orilẹ-ede tabi eyikeyi ami iyasọtọ miiran. Awọn ẹtọ wọnyi ti jẹ idanimọ ati aabo ni kariaye nipasẹ ọpọlọpọ awọn adehun, awọn apejọ ati awọn ikede.

Ìkéde àgbáyé àkọ́kọ́ tí wọ́n mọ̀ sí ẹ̀tọ́ ọmọnìyàn ni Ìkéde Àgbáyé fún Ẹ̀tọ́ Ọmọnìyàn, tí Ìparapọ̀ Àwọn Orílẹ̀-Èdè fọwọ́ sí ní December 10, 1948. Ìkéde yìí dá àwọn ẹ̀tọ́ bíi ẹ̀tọ́ sí ìwàláàyè, ẹ̀tọ́ sí òmìnira àti ààbò, ẹ̀tọ́ láti ṣe. Idogba niwaju ofin, ẹtọ lati ṣiṣẹ ati igbe aye to dara, ẹtọ si eto-ẹkọ ati ọpọlọpọ awọn miiran.

Ní àfikún sí Ìkéde Àgbáyé fún Ẹ̀tọ́ Ọmọnìyàn, àwọn àdéhùn àti àdéhùn àgbáyé mìíràn tún wà tí ń dáàbò bò ó tí ń gbé ẹ̀tọ́ ọmọnìyàn lárugẹ, gẹgẹbi Apejọ Ilu Yuroopu lori Awọn Eto Eda Eniyan ati Adehun Kariaye lori Imukuro Gbogbo Awọn Iwa Iyatọ Ẹya.

Ni ipele orilẹ-ede, ọpọlọpọ awọn orilẹ-ede ti gba Awọn ofin ti o mọ ati daabobo awọn ẹtọ eniyan. Pẹlupẹlu, ni ọpọlọpọ awọn orilẹ-ede awọn ajo ati awọn ile-iṣẹ ti o ni amọja ni aabo ati igbega awọn ẹtọ eniyan, gẹgẹbi National Commission for Human Rights.

O ṣe pataki lati ṣe akiyesi pe awọn ẹtọ eniyan kii ṣe ọran ofin tabi iṣelu nikan, ṣugbọn tun jẹ ọkan ti iwa. Wọn da lori imọran pe gbogbo eniyan ni iye pataki ati iyi, ati pe awọn iye wọnyi gbọdọ ni ọwọ ati aabo.

Ka  Orisun omi ni abule mi - Essay, Iroyin, Tiwqn

Aabo ati aabo awọn ẹtọ eniyan jẹ awọn koko-ọrọ ti ibakcdun agbaye ati pe o jẹ ibakcdun igbagbogbo fun awọn ile-iṣẹ kariaye bii United Nations ati awọn ajọ agbegbe ati ti orilẹ-ede miiran. Ọkan ninu awọn aṣeyọri pataki julọ ti awọn ẹtọ eniyan ni Ikede Kariaye ti Awọn Eto Eda Eniyan, ti Apejọ Gbogbogbo ti Orilẹ-ede Agbaye ti gba ni Oṣu kejila ọjọ 10, ọdun 1948. O ṣe alaye awọn ẹtọ ti ko yẹ fun gbogbo eniyan, laibikita ẹya, orilẹ-ede, ẹsin, akọ tabi abo tabi abo tabi abo tabi abo tabi abo. miiran majemu.

Awọn ẹtọ eniyan ni gbogbo agbaye ati pẹlu ẹtọ si igbesi aye, ominira ati aabo, ẹtọ lati dọgbadọgba niwaju ofin, ominira ọrọ sisọ, ajọṣepọ ati apejọ, ẹtọ lati ṣiṣẹ, eto-ẹkọ, aṣa ati ilera. Awọn ẹtọ wọnyi gbọdọ jẹ bọwọ ati aabo nipasẹ awọn alaṣẹ, ati pe awọn eniyan kọọkan ni ẹtọ lati wa idajọ ati aabo ti wọn ba ṣẹ.

Pelu ilọsiwaju ti a ṣe ni idabobo ati igbega awọn ẹtọ eniyan, wọn tun jẹ irufin ni ọpọlọpọ awọn agbegbe ni agbaye. Awọn ilokulo ẹtọ eniyan ni a le rii ni iyasoto ti ẹda, iwa-ipa si awọn obinrin ati awọn ọmọde, ijiya, ilodi si tabi atimọle lainidii, ati awọn ihamọ lori ominira ọrọ sisọ ati ajọṣepọ.

Bayi, o ṣe pataki lati wa ni iṣọra ati igbelaruge awọn ẹtọ eniyan ninu aye wa lojojumo. Olukuluku wa ni ipa kan lati ṣe ni idabobo ati igbega awọn ẹtọ wọnyi nipasẹ ilowosi ara ilu, akiyesi ati ẹkọ. Awọn ẹtọ eniyan ko yẹ ki o jẹ koko-ọrọ nikan fun awọn oludari oloselu ati awọn ajọ agbaye, ṣugbọn o yẹ ki o jẹ aniyan ti gbogbo awujọ.

Ni ipari, awọn ẹtọ eniyan ṣe pataki fun aabo iyi ati ominira ti olukuluku. O ṣe pataki lati ṣe idanimọ ati igbega awọn ẹtọ wọnyi ni orilẹ-ede ati ni kariaye ki gbogbo eniyan le gbe ni agbegbe ti o ni aabo ati ibọwọ fun awọn ẹtọ ipilẹ wọn.

Ese lori eto eda eniyan

Gẹ́gẹ́ bí ẹ̀dá ènìyàn, a ní àwọn ẹ̀tọ́ kan tí a mọyì tí a sì mọrírì gidigidi. Awọn ẹtọ wọnyi ṣe idaniloju ominira ati isọgba wa, ṣugbọn tun daabobo lodi si iyasoto ati ilokulo. Wọn tun gba wa laaye lati gbe igbesi aye ti o ni ọla ati mọ agbara wa ni ọna ailewu ati ailagbara. Ninu aroko yii, Emi yoo ṣawari pataki ti awọn ẹtọ eniyan ati bii wọn ṣe jẹ ki a gbe igbesi aye eniyan tootọ.

Idi akọkọ ati pataki julọ ti awọn ẹtọ eniyan ṣe pataki ni pe wọn rii daju pe ominira wa. Awọn ẹtọ gba wa laaye lati sọ awọn ero ati awọn ero wa larọwọto, lati gba ẹsin ti o fẹ tabi igbagbọ oloselu, lati yan ati ṣe adaṣe iṣẹ ti a fẹ, ati lati fẹ ẹniti a fẹ. Laisi awọn ẹtọ wọnyi, a ko le ṣe idagbasoke ẹni-kọọkan wa tabi jẹ ẹni ti a fẹ lati jẹ. Awọn ẹtọ wa gba wa laaye lati ṣalaye ara wa ati ṣafihan ara wa ni agbaye ni ayika wa.

Awọn ẹtọ eniyan tun rii daju pe dọgbadọgba fun gbogbo eniyan, laibikita ẹya, akọ tabi abo, iṣalaye ibalopo tabi ẹsin. Awọn ẹtọ ṣe aabo fun wa lati iyasoto ati gba wa laaye lati wọle si awọn aye kanna bi ẹnikẹni miiran. Awọn ẹtọ wọnyi gba wa laaye lati ṣe itọju pẹlu ọlá ati ọwọ ati pe ki a ma ṣe labẹ awọn ipo lainidii gẹgẹbi ipo awujọ tabi ipele owo oya. Nitorina, gbogbo eniyan ni o dọgba ati pe o yẹ lati ṣe itọju bi iru bẹẹ.

Apa pataki miiran ti awọn ẹtọ eniyan ni pe wọn daabobo wa lati ilokulo ati iwa-ipa nipasẹ awọn eniyan miiran tabi ijọba. Awọn ẹtọ ṣe aabo fun wa lati atimọle lainidii, ijiya, ipaniyan lainidii tabi iru iwa-ipa miiran. Awọn ẹtọ wọnyi ṣe pataki lati daabobo ominira ati aabo ti ẹni kọọkan ati lati yago fun ilokulo ati ilokulo eyikeyi iru.

Ni ipari, awọn ẹtọ eniyan ṣe pataki lati gbe igbesi aye eniyan nitootọ ati lati ṣe idagbasoke ẹni-kọọkan ati agbara wa. Awọn ẹtọ wọnyi gba wa laaye lati ni ominira ati dọgba ati lati gbe ni awujọ ti o daabobo aabo ati alafia ti gbogbo eniyan. O ṣe pataki ki a ranti nigbagbogbo pataki awọn ẹtọ eniyan ati ṣiṣẹ papọ lati daabobo ati mu wọn lagbara, fun ara wa ati fun awọn iran iwaju.

Fi kan ọrọìwòye.