Edemede gbasara Natura

 
N'ileghachi anya na akwụkwọ ahụ na-eji nwayọọ na-efegharị na ifufe na agba ha na-ekpo ọkụ na nke bara ọgaranya, enwere m mmetụta na ọdịdị bụ onyinye kachasị mma anyị nwere na ndụ anyị. Ọ bụ ebe anyị na-enweta udo nke obi ma nwee ike ịpụpụ n'ọgba aghara nke ụwa anyị na-eme mkpọtụ na ọgba aghara. Ma ànyị na-eje ije n'ime ọhịa ma ọ bụ na-anọdụ ala n'akụkụ ọdọ mmiri, ọdịdị na-agba anyị gburugburu na ịma mma ya na-enyere anyị aka ịchọta onwe anyị.

Mgbe anyị lere anya gburugburu wee chọpụta ihe niile okike nwere inye, ọ na-esiri ike ịghara inwe mmetụta na njikọ ụwa a. Osisi ọ bụla, ifuru ọ bụla na anụmanụ ọ bụla nwere ịma mma na mkpa pụrụ iche n'ime gburugburu ebe obibi. Ọdịdị bụ ọrụ ebube nke na-echetara anyị na anyị bụ akụkụ nke ihe zuru oke ma na-enye anyị ohere ịtụgharị uche na ịma mma a.

N'otu oge ahụ, ihe ndị e kere eke pụkwara ịkụziri anyị ihe banyere ịdị obi umeala na ịdị umeala n'obi. N'ihe banyere ike nke okike, anyị niile hà nhata, echiche a nwere ike inyere anyị aka ịghọta na anyị abụghị ebe etiti eluigwe na ala nakwa na anyị aghaghị ilekọta ma kwanyere ụwa gbara anyị gburugburu ùgwù. Ọ bụ ya mere ọ dị mkpa iji lekọta ihe okike ma gbalịa ibelata mmetụta ọjọọ anyị na-enwe na gburugburu ebe obibi.

Na oge ọ bụla, ọdịdị na-agbanwe ma gosipụta ịma mma ya n'ụzọ dị iche. Mmiri na-eju anyị anya na okooko osisi ya ndị mara mma na ịma mma na-enye ume ọhụrụ nke osisi ndị na-agafe n'ụwa. Oge okpomọkụ na-emeso anyị ihu igwe na-ekpo ọkụ na ụzarị anyanwụ siri ike, na osisi na okooko osisi na-eto eto. Mgbụsị akwụkwọ na-eweta mgbanwe agba, akwụkwọ nke osisi na-atụgharị na ndò nke ọla edo, oroma na ọbara ọbara. Oge oyi na-abịa na snow na ice, na-atụgharị ala ahụ dum ka ọ bụrụ ebe akụkọ ifo.

Mgbe ị nọ na okike, ị nwere ike inwe mmetụta ume na ịma jijiji na-emeju mkpụrụ obi gị obi iru ala na udo. Ụda nke nnụnụ na anụ ọhịa, ísì okooko osisi na ụwa, na ịma mma nke ọdịdị ahụ nwere ike ime ka uche gị na mkpụrụ obi gị dị jụụ. Ya mere iwepụta oge na okike nwere ike bụrụ ụzọ dị mma isi chajie batrị gị wee nwetaghachi ume gị.

Na mgbakwunye, okike na-enye anyị ọtụtụ uru maka ahụike anyị. Ikuku dị ọcha, dị ọcha nwere ike inye aka melite ọrụ ngụgụ gị na usoro iku ume, na-ebelata ihe ize ndụ nke ọrịa iku ume. Ìhè anwụ anwụ nwere ike inyere anyị aka inweta vitamin D, bụ́ nke dị mkpa maka ọkpụkpụ dị mma na usoro ahụ́ ji alụso ọrịa ọgụ. Imefu oge na okike nwekwara ike inye aka belata nchekasị na nchekasị, meziwanye ọnọdụ na ụra ụra.

N'ikpeazụ, ihe e kere eke bụ onyinye dị oké ọnụ ahịa nye onye ọ bụla n'ime anyị, iwepụta oge n'èzí pụkwara iweta abamuru dị ukwuu n'ahụ ike anụ ahụ na nke uche anyị. Ọ dị mkpa icheta ịkwanyere ịma mma ya ùgwù ma chebe ya maka ọgbọ ndị na-abịa n'ihu ka anyị wee nọgide na-anụ ụtọ ya n'ụzọ dị mma na nke na-adịgide adịgide.
 

Ntụaka ya na aha"Natura"

 
Ọdịdị bụ otu n'ime ihe ngosi kachasị mma na nke na-adọrọ mmasị nke ndụ. Nke a pụtara ihe niile gbara anyị gburugburu ma na-akwado ịdị adị anyị, ma ọ bụrụ oke ọhịa, ugwu dị elu ma ọ bụ mmiri doro anya. N'akụkọ ihe mere eme nile, ịma mma na ike nke okike na-amasị ndị mmadụ mgbe nile, kamakwa site na ụzọ o nwere ike isi metụta ndụ anyị.

Otu n'ime ihe okike kachasị ukwuu bụ ikike ya inye anyị udo na obi iru ala. Mgbe ahụ́ na-echu anyị ụra kwa ụbọchị, ịgagharị n’ogige ntụrụndụ ma ọ bụ n’ime ọhịa pụrụ ịbụ ezigbo ngọzi. Ịma mma nke okike nwere ike inyere anyị aka ime ka uche anyị dajụọ ma megharịa batrị anyị iji chee ihe ịma aka nke ndụ kwa ụbọchị ihu.

Na mgbakwunye na uru uche ya, ọdịdị nwekwara ike inye uru anụ ahụ. Ikuku dị ọcha ma dị ọcha sitere n'ugwu ma ọ bụ n'akụkụ oké osimiri nwere ike ịba uru nke ukwuu maka usoro iku ume. Ije ije n'èzí nwekwara ike ịbụ ụzọ dị mma isi na-emega ahụ́ na ịnọgide na-enwe ahụ ike anyị n'ozuzu ya.

Agbanyeghị, anyị agaghị echefu na okike bụkwa ihe dị mkpa maka nlanarị anyị. Ruo ọtụtụ narị afọ, ndị mmadụ ejiriwo ihe ndị sitere n'okike na-adị ndụ ma na-eme nke ọma. N'ụzọ dị mwute, n'oge na-adịbeghị anya, ọrụ mmadụ ebutewo mbibi na mbibi nke ọtụtụ gburugburu ebe obibi na mfu nke ọtụtụ anụmanụ na ụdị osisi.

Ọ dị mkpa icheta na okike bụ akụ dị oke ọnụ ahịa na anyị ga-echekwa ma chekwaa ya maka ọgbọ ndị ga-abịa n'ihu. Anyị ga-amata mmetụta anyị nwere na gburugburu ebe obibi ma hụ na anyị chebere ma weghachite ya mgbe ọ dị mkpa.

N'ụwa nke oge a, ọtụtụ n'ime anyị na-echefu mkpa okike. Kama ịkwụsị ịnụ ụtọ ịma mma ya na ụdị dịgasị iche iche, anyị na-ejikarị ọrụ n'aka na-agba ọsọ site n'otu ebe gaa n'otu ebe na ilekwasị anya n'ihe onwunwe anyị kwa ụbọchị. Ma mgbe anyị ji nwayọọ nwayọọ meghee obi anyị na uche anyị, anyị nwere ike jikọọ na okike n'ụzọ miri emi na ume ọhụrụ. Ọdịdị na-enye anyị ọnọdụ zuru oke iji chọta udo nke ime anyị, jikọọ na akụkụ Chineke anyị wee chọpụta onwe anyị.

Mgbe anyị kwụsịrị ịhụ ọdịdị, anyị nwere ike ịhụ ngwa ngwa na ọ bụ ngwakọta dị iche iche nke ọdịdị, agba, ụda na isi. Site na ụda nke ifufe site na osisi, na abụ nke nnụnụ na ụmụ ahụhụ, na-esi ísì nke mmiri mmiri na okooko osisi, ọdịdị na-enye anyị a dịgasị iche iche nke sensations. Ọzọkwa, ụdị dị iche iche a nwere ike ịbụ isi iyi nke mkpali na imepụta ihe maka anyị. Ndị na-ese ihe, ndị na-ede akwụkwọ na ndị na-egwu egwu n'oge nile achọtawo mkpali na ịma mma nke okike ma mepụta ọrụ ndị na-atọ ụtọ ma na-ebuso mmetụta mmetụta.

A sị ka e kwuwe, ọdịdị na-akụziri anyị ọtụtụ ihe banyere onwe anyị na ndụ. Site n'ịhụ ka ihe ọkụkụ si eto ma na-etolite n'usoro usoro okike ha, anyị nwere ike ịmụta inwe ndidi na ịnakwere mgbanwe. Site n'ịtụgharị uche n'ọdịdị ala okike, anyị nwere ike ịmụta ịnọ n'oge ugbu a na ịnụ ụtọ oge ọ bụla nke ọma. Sitekwa n'inweta mmekọrịta nke anyị na ihe okike, anyị nwere ike ịmụta inwe ekele na ịkwanyere onyinye ya ùgwù.

Mmechi: N'ikpeazụ, ọdịdị bụ akụ na-adịghị agwụ agwụ nke ịma mma, nkuzi na ihe onwunwe maka anyị. Anyị kwesịrị icheta mkpa ọ dị ná ndụ anyị mgbe niile ma na-anụ ụtọ ya mgbe niile. Ma ànyị na-eje ije n'ime ọhịa nke osisi gbara ya gburugburu, na-ekiri ọdịda anyanwụ, ma ọ bụ na-enwe mmasị n'ubi jupụtara na okooko osisi, ọdịdị nwere ike inye anyị njikọ miri emi na mmetụta mmetụta n'onwe anyị na ụwa gbara anyị gburugburu.
 

Nhazi gbasara Natura

 
Ọdịdị bụ otu n'ime ihe dị ịtụnanya na ihe na-adọrọ mmasị anyị nwere ike ịhụ na ndụ anyị. Ọ bụrụ oke ọhịa, ugwu, osimiri ma ọ bụ oke osimiri, ịma mma nke okike na-eme ka obi na uche anyị nwee udo na obi ụtọ. N'edemede a, m ga-enyocha ụfọdụ akụkụ na-eme ka ọdịdị dị iche iche ma dị mkpa nye anyị bụ ụmụ mmadụ.

Akụkụ mbụ nke okike na-amasị m bụ ụdị dị iche iche ya. N'akụkụ ọ bụla nke ụwa, anyị nwere ike ịhụ ụdị osisi, anụmanụ na gburugburu ebe obibi dị iche iche. Mpaghara ọ bụla pụrụ iche ma nwee njirimara nke ya, site na ihu igwe na ala ruo ahịhịa na anụmanụ. Ihe dị iche iche a bụ ihe akaebe nke okike na ike nke okike ma na-enye anyị ohere ịmụta ihe ọhụrụ mgbe niile ma nwee ọmarịcha ịma mma na mgbagwoju anya nke ụwa gbara anyị gburugburu.

Akụkụ nke abụọ dị mkpa nke okike bụ ikike ya inye anyị ntụrụndụ na mweghachi. Ọbụna obere ije n'ogige ntụrụndụ ma ọ bụ n'oké ọhịa nwere ike ime ihe dị ebube maka ọnọdụ anyị na ahụ ike anyị. Nnyocha na-egosi na itinye oge na ọdịdị nwere ike ibelata nrụgide nrụgide, meziwanye ụra ma mee ka ike dịkwuo elu. Ọ na-enyekwa anyị ohere ijikọ onwe anyị na ụwa gbara anyị gburugburu, na-enyere anyị aka inwe mmetụta nke njikọ na mmezu.

N'ikpeazụ, ọdịdị dị mkpa n'ihi na ọ bụ ihe akaebe maka ike na ịma mma nke ụwa anyị bi na ya. Ọ na-echetara anyị na anyị bụ obere akụkụ nke mbara igwe buru ibu nakwa na anyị ga-asọpụrụ ma chebe ụwa anyị iji hụ na ọgbọ ndị na-abịa n'ihu ga-enwe otu ohere na ihe ùgwù ndị anyị nwere. Ọ na-echetakwara anyị ka anyị na-elekọta ibe anyị ma na-ahụ maka ihe ndị anyị nwere.

N'ikpeazụ, ọdịdị bụ n'ezie otu n'ime ihe magburu onwe ya na ihe dị mkpa na ndụ anyị. Ọ na-enye anyị ụdị dị iche iche, ntụrụndụ na ịgba akaebe maka ike na ịma mma nke eluigwe na ala. Ọ bụ ọrụ anyị ịkwanyere ụwa anyị ùgwù na ichebe ka anyị nwee ike ịnọgide na-anụ ụtọ ihe ndị a magburu onwe ya ma nye ha ọgbọ ndị ga-abịa n'ọdịnihu.