ọdịnaya

Edemede na ọnwa na mbara igwe

Ọnwa bụ ahụ nke eluigwe na-egbuke egbuke n'abalị na otu n'ime ihe na-adọrọ mmasị na Eluigwe na Ala. N'ime akụkọ ihe mere eme nke mmadụ, ọ kpalitere ndị na-ese ihe, ndị na-ede uri na ndị na-enyocha mbara igwe, na-adọta ma ịma mma ya na ihe omimi ya. N'edemede a, m ga-enyocha ụfọdụ n'ime ihe ndị kacha amasị ọnwa na mkpa ọ dị ndụ n'ụwa.

Ọnwa bụ ihe na-adọrọ adọrọ nke eluigwe n'ihi ọtụtụ ihe kpatara ya. Nke mbụ, ọ bụ satịlaịtị okike kachasị n'ụwa, nke nwere dayameta ihe dịka otu ụzọ n'ụzọ anọ nke ụwa. Nke abụọ, ọnwa bụ naanị ahụ dị n'eluigwe na-abụghị nke ụwa nke ụmụ mmadụ gara n'onwe ha. Nke mbụ mere na 1969, mgbe Neil Armstrong na Buzz Aldrin ghọrọ mmadụ mbụ jere ije n'elu ọnwa. Na mgbakwunye, ọnwa nwere mmetụta dị ukwuu na oke osimiri na ihu igwe n'ihi ike ndọda ya.

Ọnwa ekerekwala òkè dị mkpa na akụkọ ihe mere eme na omenala mmadụ. Ka oge na-aga, omenala na okpukpe dị iche iche na-asọpụrụ ya, na-ejikọta ya na ọmụmụ, ihe omimi na ọgwụgwọ. N'akụkọ ifo ndị Gris, Artemis bụ chi nwanyị ịchụ nta na nke ọnwa, na n'akụkọ ifo ndị Rom, ọnwa na-ejikọta ya na Diana, chi nwanyị ịchụ nta na ọhịa. N'ime akụkọ ihe mere eme n'oge na-adịbeghị anya, ọnwa aghọwo ihe nnọchianya nke nyocha na nchọpụta mmadụ, ebe ọnwa zuru ezu na-ejikọta ya na ịhụnanya na ohere ịmalite usoro ọhụrụ na ndụ.

Ọ bụ ezie na ọnwa a na-elekwasị anya n'ọtụtụ akụkọ ifo na akụkọ mgbe ochie, enwere ọtụtụ ozi sayensị gbasara ahụ nke eluigwe a. Dịka ọmụmaatụ, a maara na ọnwa bụ satịlaịtị nke ise kachasị ukwuu na sistemụ mbara igwe, nke nwere dayameta nke ihe dị ka kilomita 3.474. A makwaara na ọnwa dị ihe dị ka otu ụzọ n'ụzọ anọ n'ịdị elu nke ụwa ma nwee ihe dị ka okpukpu isii dị ala karịa Ụwa. Ọ bụ ezie na ndịiche ndị a nwere ike iyi ihe dị ịrịba ama, ha dị ntakịrị iji kwe ka ndị na-enyocha mbara igwe na-eme njem ma nyochaa elu ọnwa.

Na mgbakwunye, ọnwa nwere akụkọ ihe mere eme na-adọrọ adọrọ nke nyocha oghere. Ozi mbụ mmadụ rutere n'elu ọnwa bụ Apollo 11 na 1969, na ọrụ Apollo isii ọzọ sochiri ruo 1972. Ọrụ ndị a wetara 12 American astronauts n'elu ọnwa, bụ ndị na-eduzi nyocha nke ala ma na-anakọta ihe atụ nkume na ala kwa ọnwa. Ndị ọrụ mbara igwe ndị ọzọ enyochala ọnwa, gụnyere mmemme Luna Soviet na ndị ọrụ mbara ala China.

Ọnwa nwekwara mmetụta dị mkpa na ndụ anyị kwa ụbọchị. Usoro ọnwa na-emetụta oke osimiri, na ìhè ya nke abalị na-abara anụmanụ na osisi uru. Ọnwa na-enwekwa mmetụta siri ike na omenala mmadụ, ebe ọ bụ isiokwu nke ọtụtụ akụkọ ifo na akụkọ ifo, ma kpaliekwa ndị na-ese ihe na ndị na-ede uri n'oge nile.

Na ngwụcha, Ọnwa ka bụ otu n'ime ihe kacha adọrọ mmasị na ihe dị mkpa na Eluigwe na Ala. Site na nyocha ya site na ụmụ mmadụ na mmetụta ya na Ụwa ruo na ọrụ ya na omenala na akụkọ ihe mere eme, Ọnwa na-aga n'ihu na-akpali ma na-eju anyị anya. Ma ànyị na-ele ya anya site n’anya onye na-enyocha mbara igwe ma ọ bụ n’anya onye na-arọ nrọ ịhụnanya, ọnwa bụ n’ezie otu n’ime ihe okike kacha dị ịrịba ama.

Banyere ọnwa

Ọnwa bụ anụ ahụ nke eluigwe nke na-agbagharị n'ụwa ma bụrụ satịlaịtị kachasị ukwuu nke ụwa anyị. Ọ dị n'ebe dị anya ihe dịka 384.400 kilomita site n'ụwa ma nwee okirikiri nke ihe dịka 10.921 kilomita. Ọnwa nwere oke ihe dịka 1/6 nke ụwa yana njupụta nke ihe dịka 3,34 g/cm³. Ọ bụ ezie na ọnwa enweghị ikuku na mmiri adịghị n'elu ya, nchọpụta na-egosi na glaciers dị na olulu na okporo osisi ya.

Ọnwa dị mkpa n'ụwa maka ọtụtụ ihe kpatara ya. Nke mbụ, ọ na-arụ ọrụ dị mkpa n'ịkwado nkwụsi ike nke axis ntụgharị ụwa. Nke a na-eme ka ihu igwe kwụsie ike na mbara ala anyị, na-enweghị okpomọkụ na-ada na mberede ma ọ bụ mgbanwe ihu igwe dị egwu. Na mgbakwunye, ọnwa na-emetụtakwa ebili mmiri dị n'ụwa, n'ihi ike ndọda ọ na-akpa n'oké osimiri anyị. Ya mere, oké osimiri dịgasị iche n'ịdị elu dabere na ọnọdụ na oge nke ọnwa.

Ọnwa ekerewo òkè dị mkpa n'akụkọ ihe mere eme mmadụ. Ndị mmadụ mbụ gbagoro ụkwụ n'elu ya bụ ndị so na ọrụ Apollo 11 na 1969. Kemgbe ahụ, ezipụla ọtụtụ ọrụ nyocha ọnwa, nyocha na-egosi na e nwere ebe mmiri dị n'elu ya. Na mgbakwunye, a kwenyere na ọnwa nwere ike ịbụ ihe enyemaka dị mkpa maka ịchịisi mbara igwe n'ihi ịdị nso ya na ụwa na ihe ndị ọ nwere ike inye.

Gụọ  Mkpa mmiri dị na ndụ mmadụ - Essay, Report, Composition

Ọtụtụ ihe ka ekwuru banyere ọnwa n'akụkọ ihe mere eme nke mmadụ, na anụ ahụ nke eluigwe a na-abụkarị akụkọ ifo na akụkọ ifo. Otú ọ dị, ọnwa bụ ihe dị mkpa a na-amụ maka ndị na-eme nchọpụta na ngalaba nke mbara igwe na astrophysics.

Ọnwa bụ satịlaịtị sitere n'okike nke ụwa, ebe ọ bụ satịlaịtị eke kachasị ukwuu na sistemụ mbara igwe, n'ihe gbasara oke mbara ala ọ na-agba. Ọnwa nwere ụdị ọdịdị ala dị iche iche, site na oghere na oke osimiri gbara ọchịchịrị ruo ugwu dị elu na ndagwurugwu dị omimi. Ọnwa enweghị ebe ndọta siri ike, nke pụtara na ọ na-ekpughere ya ozugbo na radieshon anyanwụ na ihe ndị na-ebubo ya, nke nwere ike imetụta ikuku ụwa na ọbụna teknụzụ ọgbara ọhụrụ.

Na mgbakwunye na ọrụ ya na nyocha sayensị, ọnwa abụrụla ihe dị mkpa na nyocha nke mbara igwe na mbọ iji ruo ihe ndị ọzọ dị na mbara igwe na mbara igwe. N'afọ 1969, ozi mbara igwe nke mbụ mmadụ rutere n'ọnwa, na-emeghe ụzọ maka ozi ndị ọzọ na ịgbasawanye ihe ọmụma anyị banyere ọnwa na usoro mbara igwe n'ozuzu ya.

Na ngwụcha, Ọnwa bụ ihe dị mkpa eke celestial maka Ụwa n'ihi ọtụtụ ihe kpatara ya, site na ịnọgide na-enwe nkwụsi ike ihu igwe ruo na mmetụta ọ na-enwe na tides na ikike ya maka nyocha mbara igwe na ịchịisi.

Ihe mejupụtara gbasara ọnwa

Ọnwa bụ n'ezie otu n'ime ihe astral a na-ahụ anya na mbara igwe abalị, ya mere isiokwu na-adọrọ mmasị maka nhazi. Ọnwa bụ anụ ahụ nke eluigwe nke na-agba gburugburu ụwa na ọ bụ naanị satịlaịtị okike ya. Ọnwa na-adọrọ mmasị karịsịa site n'ọtụtụ echiche, gụnyere akụkọ ihe mere eme, omenala na sayensị.

Na akụkọ ihe mere eme na omenala, ọnwa na-ekere òkè dị mkpa na ndụ ndị mmadụ kemgbe oge ochie. N'ọtụtụ omenala, a na-efe ọnwa ofufe dị ka chi ma ọ bụ ike Chineke, usoro ya jikọtara ya na ọtụtụ akụkụ nke ndụ, dị ka ọrụ ugbo, ịkụ azụ ma ọ bụ njem ụgbọ mmiri. Tụkwasị na nke ahụ, ọnwa akpaliwo ọtụtụ akụkọ na akụkọ ifo, gụnyere ndị banyere anụ ọhịa wolf na ndị amoosu.

Na nkà mmụta sayensị, ọnwa bụ ihe na-adọrọ mmasị ịmụ ihe. Ọ bụ ezie na ọ dị nso na Ụwa, ọtụtụ ihe na-adọrọ mmasị ka amara banyere ya. Dịka ọmụmaatụ, a kwenyere na ọnwa sitere na nkukota dị n'etiti Ụwa na akụkụ eluigwe ọzọ ihe dị ka ijeri afọ 4,5 gara aga. Ọnwa na-adọrọkwa mmasị karịsịa n'ihi na ọ kpọrọ nkụ nke ukwuu na ọ fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ikuku na-adịghị. Nke a na-eme ka ọ bụrụ ebe mara mma maka ịmụ akụkọ ihe mere eme nke usoro mbara igwe na mmetụta meteorite.

Ọzọkwa, ọnwa ka na-adọrọ mmasị ndị mmadụ taa, ma n'ihi ịma mma ya na mkpa ọ dị na nyocha mbara igwe. Ụmụ mmadụ na-agbalị ugbu a ịghọtakwu banyere ọnwa ma chọpụta ma ọ ga-abụ ebe kwesịrị ekwesị maka nyocha na ikike ọchịchị ga-ekwe omume n'ọdịnihu.

Na ngwụcha, Ọnwa bụ isiokwu na-adọrọ adọrọ maka nhazi n'ihi nnukwu akụkọ ihe mere eme na omenala ya, yana mkpa sayensị ya na nyocha mbara igwe. Onye ọ bụla nwere ike ịhụ echiche pụrụ iche na ụwa a dị omimi na nke na-adọrọ adọrọ nke mbara igwe abalị.

Hapụ ikwu.